Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng được đánh giá là có nhiều điểm mới, cả trong công tác chuẩn bị Văn kiện, nhân sự và tổ chức. Ban Chấp hành T.Ư, Bộ Chính trị đã đề ra yêu cầu và có kế hoạch chuẩn bị cho Đại hội XIII rất sớm. Trong đó, các văn kiện trình Đại hội lần này đã được tiến hành rất công phu, chu đáo, bài bản, kết hợp lý luận và tổng kết thực tiễn; qua nhiều lần, nhiều vòng lấy ý kiến, có nhiều đổi mới quan trọng về nội dung và phương pháp. Với Báo cáo do Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng trình trước Đại hội ngày 26/1 cũng thể hiện sự đổi mới khi đề cập đến toàn diện sự chuẩn bị cũng như những nội dung cốt lõi của Báo cáo Chính trị và các báo cáo chuyên đề. Trong đó, đã chỉ rõ được thành tựu lớn, quan trọng đặc biệt trong nhiệm kỳ vừa qua, không chỉ tạo được dấu ấn nổi bật, mà còn góp phần củng cố niềm tin, tạo ra động lực mới, khí thế mới để toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta vững vàng vượt qua khó khăn, thách thức, đưa đất nước bước vào một thời kỳ phát triển mới.

Như nhiều ý kiến nhận định, so với các Đại hội trước, Văn kiện lần này có nhiều điểm mới từ việc xác định chủ đề Đại hội, đến việc đánh giá những thành tựu đạt được sau 35 năm tiến hành công cuộc đổi mới đất nước, 30 năm thực hiện Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, đặc biệt là sau 5 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội XII, 10 năm thực hiện Cương lĩnh (bổ sung, phát triển năm 2011), gắn với thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 2011 - 2020. Bên cạnh đó, còn có nhiều điểm mới trong dự báo tình hình thế giới, khu vực và trong nước, xác định nhiệm vụ trọng tâm, các đột phá chiến lược để đưa ra những định hướng lớn cho mục tiêu phát triển đất nước.

Có thể nói rằng, sau 35 năm đổi mới, Việt Nam đã đạt được những thành tựu to lớn trên tất cả các mặt, với niềm tin và khát vọng như tinh thần của Đại hội lần này, các đại biểu và người dân cả nước đều tin chắc rằng Việt Nam sẽ trở thành một nước phồn vinh và hạnh phúc. Đặc biệt, niềm tin của Nhân dân sẽ được tăng lên rất nhiều trong thời gian tới khi trong mọi công việc của Đảng và Nhà nước luôn quán triệt sâu sắc quan điểm "dân là gốc"; thật sự tin tưởng, tôn trọng và phát huy quyền làm chủ của Nhân dân, kiên trì thực hiện phương châm "dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng". Đặt Nhân dân là trung tâm, là chủ thể của công cuộc đổi mới; mọi chủ trương, chính sách phải thực sự xuất phát từ cuộc sống, nguyện vọng, quyền và lợi ích chính đáng của Nhân dân, lấy hạnh phúc, ấm no của Nhân dân làm mục tiêu phấn đấu.

Bắt đầu từ Đại hội, sự kỳ vọng không chỉ ở các quyết sách cho phép khơi dậy các nguồn lực, mà nhiệm kỳ Đại hội XIII sẽ là một dấu mốc, một bước chuyển hết sức quan trọng, làm tiền đề cho các nhiệm kỳ tiếp theo để thực hiện thắng lợi mục tiêu chiến lược phát triển đất nước đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao.